Late Gevolgen van Chemo- en immuuntherapie behandelingen.

‘Late gevolgen’ noemt men de effecten van chemo – en immuuntherapie behandelingen die tot ver na de behandeling allerlei psychische en/of lichamelijke problemen kunnen veroorzaken. Vandaag is dat bij mij het geval.

Zo’n dag waarop ik moe wakker word en meteen merk dat m’n zicht wazig is, m’n hoofd vol watten zit. Alles doet pijn — van m’n schouders tot m’n tenen. Spierkrampen, hoofdpijn, druk op m’n borstbeen. Ik voel me traag, emotioneel, somber, chaotisch, en allesbehalve “de oude”.

Ik had plannen voor vandaag en moet ook mijn huiswerk voor de Franse les van morgen nog maken maar moet al heel snel concluderen dat vandaag een dag is waarop dit alles niet gaat gebeuren. Dit is zo’n dag waarop ademhalen en de dag doorkomen het beste is wat ik ervan kan verwachten. Maar ik weet ook dat het morgen (gelukkig) weer heel anders is.

Want de ene dag is de andere niet. Op sommige dagen ben ik verbaasd over mijn eigen innerlijke kracht, op andere dagen, die gelukkig niet zo heel vaak voorkomen, ben ik psychisch veel minder weerbaar en sleep ik me door de dag heen.

En toch… ben ik volgens het boekje “klaar met kanker”.

Maar klaar? Dat is maar net hoe je het bekijkt.

Nee, het is duidelijk dat het effect van chemo- of immuuntherapie niet stopt als de infuuspaal verdwijnt. Voor veel mensen begint dan juist een ander proces, eentje waarin je lichaam én hoofd aan het natrillen zijn van alles wat het heeft doorstaan. En dat is veel, héél veel.

En dat gaat ook niet altijd volgens schema. Mijn oncoloog zei me: “Houd er rekening mee dat je maanden later ineens uit het niets dagen kunt hebben waarop je lichaam aanvoelt alsof het opnieuw tegen iets vecht.”

En dat is precies wat er gebeurt.

Veelvoorkomende late gevolgen

Toen ik erover begon te zoeken, ontdekte ik dat 2 van de 3 mensen die kanker hebben gehad jaren later nog steeds psychische en lichamelijke klachten hebben. Klachten na chemo- of immuuntherapie worden soms ook ‘late effecten’ genoemd, en dit zijn een paar van de meest voorkomende:

🔹 Vermoeidheid – geen gewone moeheid, maar allesoverheersende uitputting.
🔹 Zenuwpijn of tintelingen (neuropathie)
🔹 “Chemo brain” – moeite met concentratie, geheugen, en overzicht
🔹 Spier- en gewrichtspijn
🔹 Somberheid of angst
🔹 Constipatie, zelfs met gezond eten
🔹 Hormonale disbalans, huidproblemen, wazig zien
🔹 Auto-immuunklachten (vooral na immuuntherapie)

Veel mensen herkennen zich hierin, maar praten er eigenlijk weinig over. Waarom? Omdat je er gezond uitziet en daardoor weinig begrip vindt? Omdat de behandeling “voorbij” is? Omdat je denkt dat je niet moet klagen?

Maar weet je: het is geen klagen als je eerlijk vertelt hoe het écht gaat.

Mijn lijstje – op de dagen dat het tegenzit

Ik weet dat ik sterk ben, maar sterk zijn betekent ook durven erkennen wat niet lukt. Op dagen als vandaag sleep ik me de dag door met een lijf dat aanvoelt als dat van iemand anders. Wat ik dan ervaar:

📌 Slecht zien, alsof ik door een waas kijk
📌 Hoofdpijn die blijft zeuren
📌 Pijn door m’n hele lijf, niet op één plek, maar overal tegelijk
📌 Kramp in m’n spieren, vooral als ik net even wil ontspannen
📌 Drukkend gevoel op het borstbeen
📌 Constipatie, ondanks vezels, water, bewegen
📌 Chaos in m’n hoofd, ik begin iets, en weet niet meer wat
📌 Emotioneel zijn om niets. Of alles.
📌 Licht in m’n hoofd, alsof ik de hele tijd nét ga flauwvallen

Sommige dingen komen en gaan. Andere blijven als een soort achtergrondruis. Niet hard, maar altijd aanwezig.

Waarom ik dit deel

Omdat ik zó vaak dacht: Ligt dit nou aan mij? Doe ik iets fout? Herstel ik niet snel genoeg?

Maar die zwarte dagen horen erbij. Ook dik een jaar na de laatste behandeling. En het kan zelfs nog jaren duren! Maar je leert ermee omgaan en bij mij helpt het wanneer ik er aan toegeef. Accepteren dat het ‘zo’n dag’ is. Ik laat het gebeuren. Ertegen vechten levert alleen maar frustratie op. En wat ik voel is echt. En nee, het zit niet “tussen mijn oren”.

En ik zoek naar dingen die me kunnen helpen uit dit gevoel te komen, soms is dat even een boodschap doen, even onder de mensen zijn, of een blokje om. Soms zet ik een film op en kruip ik op de bank. En vandaag helpt dit: het schrijven van dit blog 😊 (ik voel me gelijk weer een stuk beter, echt!).

Wat verder ook kan helpen

Ik heb geen magische oplossing, maar wel een paar dingen die kunnen helpen:

✅ Klachten opschrijven, om patronen te zien en serieus genomen te worden
✅ Grenzen stellen, ook als anderen denken dat je “wel weer mee kunt”
✅ Praten met anderen die het snappen, ervaringsdeskundigen zijn goud
✅ Hulp vragen aan arts, fysio of psycholoog, ook als je twijfelt of het nodig is
✅ Accepteren dat herstel geen rechte lijn is

Soms voel ik me sterk. Soms voel ik me verloren. Maar elke keer opnieuw probeer ik mild te zijn voor mezelf.

Tot slot – voor jou, als je dit herkent

Misschien zit jij vandaag ook in zo’n dag. Zo’n rommelige, pijnlijke, vermoeiende dag. Dan wil ik je dit zeggen:

Je doet het goed. Echt. Al voelt het misschien alsof je stilstaat, je bent nog steeds in beweging.

Al is het maar heel langzaam.

Dit is óók herstel. Rauw, rommelig en écht.

Breathe my dear! It’ll be alright.

💛

Ik loop de Alpe d’HuZes, doneren kan hier.